Tổng hợp các bài mẫu dàn ý phân tích nhân vật Huấn Cao trong tác phẩm Chữ người tử tù của tác giả Nguyễn Tuân một cách đầy đủ và chi tiết nhất sẽ giúp các bạn học sinh chuẩn bị kiến thức thật tốt cho mình trước các kì thi sắp tới. Hôm nay Top 10 Tìm Kiếm sẽ tổng hợp Top 10 mẫu dàn ý phân tích nhân vật Huấn Cao chi tiết nhất. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu nhé!
Top 10 mẫu dàn ý phân tích nhân vật Huấn Cao
Số 1: Dàn ý phân tích nhân vật Huấn Cao
I. Mở bài
– Giới thiệu về tác giả Nguyễn Tuân: là người nghệ sĩ suốt đời đi tìm cái đẹp với phong cách tài hoa, uyên bác.
– Giới thiệu về tập truyện “Vang bóng một thời”: một trong những tập truyện xuất sắc nhất của Nguyễn Tuân, nhân vật chính là những nho sĩ tài hoa, bất đắc chí.
– Giới thiệu khái quát về nhân vật Huấn Cao trong truyện ngắn “Chữ người tử tù”
II. Thân bài
Phân tích hình tượng nhân vật Huấn Cao
a) Huấn Cao là người tài hoa, nghệ sĩ – tài viết chữ đẹp
– Giải thích về tài viết chữ đẹp – chữ thư pháp trong nền văn hóa truyền thống: đó là một thú vui, một nét đẹp trong văn hóa của dân tộc từ ngàn đời, cần được bảo tồn, gìn giữ.
– Biểu hiện tài viết chữ đẹp của Huấn Cao được thể hiện gián tiếp, thông qua:
+ Lời bình luận, lời khen, sự ngưỡng mộ của viên quản ngục và thầy thơ lại “Huấn Cao? Hay là cái người mà vùng tỉnh Sơn ta vẫn khen cái tài viết chữ rất nhanh và đẹp đó phải không?”
+ Ước muốn, nguyện vọng có được câu đối do ông Huấn viết để treo trong nhà của viên quản ngục “Chữ ông đẹp lắm, vuông lắm… Có được chữ ông Huấn mà treo là có một vật báu trên đời”
b) Huấn Cao là người có khí phách hiên ngang, bất khuất
– Huấn Cao là một kẻ “chọc trời khuấy nước”, khiến bọn binh lính nơi ngục tù phải sợ “Xin thầy để tâm cho. Hắn ngạo ngược và nguy hiểm nhất trong bọn.”
– Trước cửa ngục tù, Huấn Cao không những không run sợ, lo lắng, sợ hãi mà ngược lại, tỏ rõ khí phách của mình qua hành động “dỗ gông”: “Huấn Cao, lạnh lùng, chúc mũi gông nặng, khom mình thúc mạnh đầu thang gông xuống thềm đá tảng đánh thuỳnh một cái. Then ngang chiếc gông bị giật mạnh, đập vào cổ năm người sau, làm họ nhăn mặt.”
– Trong ngục tù, Huấn Cao không những không sợ, không quy phục viên quan coi ngục mà còn ung dung nhận phần rượu thịt mà viên quan coi ngục mang cho, thậm chí, còn tỏ rõ thái độ của mình đối với viên quan coi ngục “Ngươi hỏi ta muốn gì? Ta chỉ muốn có một điều. Là nhà người đừng đặt chân vào đây.”
c) Huấn Cao là người có thiên lương trong sáng, nhân cách cao đẹp
– Cảm kích trước tấm lòng biệt nhỡn liên tài của viên quan coi ngục và quyết định cho ý chữ ở ngay chốn ngục tù Nào đâu có biết một người như thầy Quản đây mà lại có những sở thích cao quý như vậy. Thiếu chút nữa, ta đã phụ mất một tấm lòng trong thiên hạ.”
– Huấn Cao không chấp nhận sự thiếu rạch ròi, sự lẫn lộn giữa cái tốt và cái xấu, giữa cái ác với cái thiện: thể hiện rõ qua lời khuyên của Huấn Cao đối với viên quản ngục.
III. Kết bài
– Khái quát về hình tượng nhân vật Huấn Cao: một con người tài hoa, có khí phách hiên ngang và cái tâm trong sáng
– Qua hình tượng nhân vật Huấn Cao, thể hiện quan niệm của Nguyễn Tuân về cái đẹp, cái đẹp, cái tài phải luôn đi liền với cái tâm, với cái thiên lương trong sáng.
Số 2: Dàn ý hình tượng nhân vật Huấn Cao
I. Mở bài
– “Vang bóng một thời” gồm mười một truyện viết về một thời đã xa, nay chỉ còn vang bóng. Qua tập truyện, Nguyễn Tuân đã bày tỏ sự bất hòa sâu sắc đối với xã hội buổi giao thời cuối thế kỉ XIX – đầu thế kỉ XX ở nước ta và ca ngợi những nhà nho tài hoa không chịu vứt bỏ lương tâm, chạy theo danh lợi, vẫn giữ thiên lương cao đẹp.
– Một trong những nhân vật tiêu biểu là Huấn Cao trong truyện ngắn “Chữ người tử tù”.
II. Thân bài
- Con người mang nét đẹp của tư thế, khí phách
Bằng một thứ văn xuôi điêu luyện gợi được không khí cổ kính của một thời đã qua, Nguyễn Tuân đã khắc họa thành công những nét tính cách nhân vật.
a) Một con người tự trọng, sống hiên ngang bất khuất.
– Tự trọng, không ham quyền và hám lợi: “Ta nhất sinh không vì vàng ngọc hay quyền thế mà ép mình viết câu đối bao giờ”.
– Hiên ngang bất khuất: “… những người chọc trời quấy nước, đến trên đầu người tu, người ta cũng còn chẳng biết ai nữa…”
b) Chí lớn không thành, coi thường gian khổ, kể cả cái chết
– Chống lại triều đình, bị bắt giam tử ngục, vẫn coi thường: “Đến cái cảnh chết chém, ông cũng chẳng sợ nữa …”
– Có những suy nghĩ, hành vi thật phóng khoáng: Ông Huấn Cao vẫn thản nhiên nhận rượu thịt của viên quản ngục, coi như đó là một việc vẫn làm trong cái hứng sinh bình, dù đang bị giam cầm.
c) Khinh bỉ những kẻ đại diện cho quyền lực thống trị.
– Dưới mắt ông, chúng chỉ là là tiểu nhân thị oai, nên ông luôn tỏ ra khinh bỉ chúng, dù ở giữa cảnh tàn nhẫn, lừa lọc, giữa một dõng cặn bã.
– Thái độ và ngôn ngữ nhân vật cực kì khinh bạc. Sau khi viên quản ngục khép nép hỏi Huấn Cao có cần gì nữa không, ông đã trả lời rất thản nhiên: “Ngươi hỏi ta muốn gì? Ta chỉ cần có một điều. Là nhà ngươi đừng đặt chân vào đây”. Khí phách đó, tư thế đó luôn luôn hiên ngang lồng lộng giữa cái nền xám xịt của ngục tù.
- Con người mang nét đẹp của tâm hồn, tài hoa
a) Tâm hồn cao quý
Huấn Cao ca ngợi thiên lương, tức là cái bản chất tốt đẹp của con người: “Tôi bảo thực đấy, thầy Quản nên tìm về nhà quê mà ở đã… Ở đây, khó giữ thiên lương cho lành vững và rồi cũng nhem nhuốc mất cả đời lương thiện đi”. Lời khuyên bảo cuối cùng đối với viên quản ngục thể hiện cái tâm của nhân vật Huấn Cao vậy.
b) Yêu cái đẹp và cảm thông với người yêu quý cái đẹp.
Huấn Cao kiêu bạc là thế, nhưng khi hiểu được tấm lòng chân thành của ngục quan, ông vui vẻ nhận cho chữ, mà còn tỏ ra cảm động: “Thiếu chút nữa, ta đã phụ mất một tấm lòng trong thiên hạ”.
c) Rất mực tài hoa
– Thư pháp (phép viết chữ, nghệ thuật viết chữ Hán) vốn là một thú tao nhã của người xưa, bên cạnh cầm, kỳ, thi, họa. Ông Huấn có tài viết chữ đẹp, “vùng tỉnh Sơn ta vẫn khen cái tài viết chữ rất nhanh và rất đẹp”. Chữ ông Huấn Cao đẹp lắm, vuông lắm.
– Cái tài hoa ấy chỉ dành riêng cho người tri kỷ: “Đời ta cũng mới viết có hai bộ tứ bình và một bức trung đường cho ba người bạn thân của ta thôi”. Và lần này như một ngoại lệ, ông cho chữ viên quản ngục, vì “Ta cảm cái tấm lòng biệt nhỡn liên tài của các người”.
– Con người ấy đã thực hiện lời hứa với viên quản ngục, thể hiện cái tài hoa tuyệt thế của mình trong một khung cảnh đầy xúc động. Bằng hiện pháp đối lập, Nguyễn Tuân đã làm toát lên chủ đề của truyện trong đoạn cuối truyện.
– Cái cao đẹp (viết chữ vốn là một việc thanh cao, long trọng, với lụa tràng, mực thắm, nét chữ vuông tươi tắn) đối lập với cái dơ bẩn (cảnh buồng nhà ngục tối, chật hẹp, ẩm ướt, tường đầy mạng nhện, đất bừa bãi phân chuột, phân gián).
– Hình ảnh kì vĩ của người tù cổ đeo gông, chân vướng xiềng đang đậm tô nét chữ đối lập với hình ảnh co ro của thầy thơ lại run run bưng chậu mực và của viên quản ngục khúm núm cất những đồng tiền kẽm đánh dấu ô chữ… chắp tay vái người tù một vái.
=> Tất cả thể hiện ý nghĩa sâu sắc: cái đẹp có thể sản sinh từ nơi tội ác ngự trị, giữa mảnh đất chết (nhà ngục), bởi một con người sắp chết (tử tội Huấn Cao). Còn lời Huấn Cao khuyên viên quản ngục lại mang ý nghĩa bổ sung: cái đẹp không thể cũng sống chung với tội ác.
- Đánh giá về hình tượng Huấn Cao
– Hình tượng nhân vật Huấn Cao trong Chữ người tử tù tượng trưng cho cái đẹp của khí phách, của tài hoa hòa hợp cái đẹp của thiên lương.
– Nhân vật Huấn Cao, cũng như nhiều nhân vật chính diện khác trong Vang bóng một thời, nhất thiết phải là một con người tài hoa. Song ở Huấn Cao, bên cạnh cái tài hoa, còn có vẻ đẹp khí phách của một con người có trách nhiệm đối với thời cuộc và cái đẹp của thiên lương. Đó cũng là nét độc đáo của hình tượng nhân vật Huấn Cao, so với các nhân vật khác trong Vang bóng một thời.
III. Kết bài
– Nghệ thuật miêu tả của Nguyễn Tuân trong “Chữ người tử tù” mang tính cổ kính qua hệ thống ngôn ngữ, lối suy nghĩ, cung cách đối xử… toát lên không khí của một thời mà nay đã thành vang bóng. Nghệ thuật ấy cũng mang tính hiện đại với nhưng đoạn phân tích ý nghĩa sâu kín, diễn biến tâm lí nhân vật một cách tinh tế.
– Nhân vật Huấn Cao, con người có trách nhiệm đối với đất nước, hiện lên trong truyện với một thái độ tôn sùng của Nguyễn Tuân. Đây cũng là sự giãi bày kín đáo niềm “… khát khao theo đuổi một lý tưởng cao cả của người thanh niên Nguyễn Tuân khi mới bước chân vào đời”. (Trường Chinh).
Số 3: Dàn ý vẻ đẹp hình tượng nhân vật Huấn Cao
I. Mở bài
Giới thiệu tác giả Nguyễn Tuân và truyện ngắn Chữ người tử tù: Nguyễn Tuân là một cây bút xuất sắc của nền văn học hiện đại Việt Nam, ông đã để lại cho đời nhiều tác phẩm tiêu biểu trong đó phải kể đến truyện ngắn Chữ người tử tù.
II. Thân bài
a) Giới thiệu vài nét về tác phẩm và nhân vật.
Chữ người tử tù là truyện ngắn rút từ tập Vang bóng một thời của Nguyễn Tuân (1940). Đây là truyện ngắn có nội dung tư tưởng sâu sắc và có nhiều thành công về các phương diện nghệ thuật. Giá trị tư tưởng và nghệ thuật của tác phẩm bộc lộ tập trung trong hình tượng nhân vật Huấn Cao.
b) Vẻ đẹp của Huấn Cao trước hết là vẻ đẹp của con người nghệ sĩ tài hoa.
Huấn Cao là nghệ sĩ trong nghệ thuật thư pháp. “Tài viết chữ rất nhanh và rất đẹp” của ông nổi tiếng khắp một vùng tỉnh Sơn. Ngay cả viên quản ngục của một huyện nhỏ vô danh cũng biết “chữ ông Huấn Cao đẹp lắm, vuông lắm (…). Có được chữ ông Huấn Cao mà treo trong nhà là có một báu vật trên đời”. Cho nên, “sở nguyện của viên quan coi ngục này là có một ngày kia treo ở nhà riêng mình một câu đối do tay ông Huấn Cao viết”. Để có được chữ ông Huấn Cao, viên quản ngục không những phải dụng công, phải nhẫn nhục, mà còn phải dũng cảm. Bởi vì, biệt đãi Huấn Cao, một kẻ tử tù, là việc làm nguy hiểm, có khi phải trả bằng tính mạng của mình.
c) Huấn Cao là người có “thiên lương” trong sáng, cao đẹp.
Trong truyện “Chữ người tử tù”, khái niệm “thiên lương” được Nguyễn Tuân sử dụng với nhiều ý nghĩa khác nhau. Với quản ngục và thơ lại, thì “thiên lương” là tấm lòng yêu quý cái tài, cái đẹp rất chân thành của họ. Với Huấn Cao, thì “thiên lương” lại là ý thức của ông trong việc sử dụng cái tài của mình.
Không phải ai Huấn Cao cũng cho chữ. Ông không bao giờ ép mình cho chữ vì vàng ngọc, hay quyền thế. Ông chỉ trân trọng những ai biết yêu quý cái đẹp, cái tài. Cho nên, suốt đời, Huấn Cao chỉ viết hai bộ tứ bình và một bức trung đường cho ba người bạn thân. Ông tỏ thái độ khinh bạc vì tưởng quản ngục có âm mưu đen tối gì, khi thấy viên quan ấy biệt đãi mình. Rồi ông “cảm cái lòng biệt nhỡn liên tài” của quản ngục và thơ lại, khi biết họ thành tâm xin chữ. Ông quyết không phụ tấm lòng của họ, nên mới diễn ra cảnh cho chữ trong tù, được tác giả gọi là “một cảnh tượng xưa nay chưa từng có”.
d) Sự thống nhất của cái tài, cái tâm và khí phách anh hùng ở hình tượng Huấn Cao.
Trong cảnh cho chữ ở cuối tác phẩm, Nguyễn Tuân đã để cho vẻ đẹp của cái tâm, của “thiên lương” chiếu rọi, làm cho vẻ đẹp của cái tài, cái khí phách anh hùng bừng sáng, tạo nên nhân cách chói lọi của Huấn Cao.
Sự thống nhất của cái tài, cái tâm và khí phách anh hùng là lí tưởng thẩm mĩ của Nguyễn Tuân đặt nhân vật truyện dưới ánh sáng của lí tưởng ấy để các hình tượng của nhà tù, quản ngục và thơ lại là hai điểm sáng, bên cạnh cái vầng sáng rực rỡ Huấn Cao. Cũng chính là lí tưởng thẩm mĩ ấy đã chi phối mạch vận động của truyện, tạo thành cuộc đổi ngôi kì diệu: kẻ tử tù trở thành người làm chủ tình huống, ban phát cái đẹp, cái cao cả cho viên quản ngục – người xin chữ.
e) Nghệ thuật xây dựng nhân vật Huấn Cao.
Để làm nổi bật vẻ đẹp của Huấn Cao, Nguyễn Tuân đã đặt nhân vật vào một tình huống truyện độc đáo: cuộc gặp gỡ giữa Huấn Cao với quan coi ngục, nhưng cũng là cuộc hội ngộ của những kẻ “liên tài tri kỉ”.
Miêu tả Huấn Cao, để làm nổi bật sự chiến thắng của cái tài, cái đẹp, cái tâm và khí phách ngang tàng, Nguyễn Tuân triệt để sử dụng sức mạnh của nguyên tắc tương phản, đối lập của bút pháp lãng mạn: đối lập giữa ánh sáng và bóng tối, giữa cái đẹp, cái cao cả với phàm tục, dơ bẩn. Có sự tương phản ở những chi tiết tạo hình được sử dụng để miêu tả không khí của cảnh cho chữ (bóng tối phòng giam, ánh sáng đỏ rực của bó đuốc, tấm lụa bạch còn nguyên vẹn lần hồ…).
Có sự đối lập tương phản giữa việc cho chữ (công việc tạo ra cái đẹp “nói lên hoài bão tung hoành của một đời con người”) với hoàn cảnh cho chữ (nơi hôi hám, bẩn thỉu, nơi giam cầm cùm trói tự do). Có sự đối lập ở phong thái của người cho chữ (đường hoàng) với tư thế của kẻ nhận chữ (khúm núm)…
Ngôn ngữ miêu tả nhân vật của Nguyễn Tuân giàu chất tạo hình. Ông sử dụng nhiều từ Hán Việt, lời ăn tiếng nói mang khẩu khí của người xưa làm tăng thêm vẻ đẹp của một “thời vang bóng” ở hình tượng Huấn Cao.
III. Kết bài
Nhân vật Huấn Cao thể hiện tài năng nghệ thuật của Nguyễn Tuân. Đó là biểu tượng cho sự chiến thắng của cái tài, cái đẹp, cái tâm trước cái phàm tục, dơ bẩn, của khí phách ngang tàng đối với thói quen nô lệ. Đây là lí tưởng thẩm mĩ của nhà văn, là ý nghĩa tư tưởng của hình tượng.
Hình tượng Huấn Cao được xây dựng trên cơ sở nguyên mẫu: Cao Bá Quát, một nhà nho có tài văn thơ, viết chữ đẹp nổi tiếng một thời và cũng là người tham gia lãnh đạo cuộc khởi nghĩa Mĩ Lương chống lại triều đình nhà Nguyễn trong thế kỉ XIX. Xây dựng nhân vật Huấn Cao, Nguyễn Tuân bộc lộ tình cảm yêu nước và tinh thần dân tộc thầm kín của mình.
Số 4: Dàn ý nhân vật Huấn Cao
I. Mở bài
– Giới thiệu đôi nét về nhà văn Nguyễn Tuân: tiểu sử cuộc đời, sự nghiệp.
– Giới thiệu về Vang bóng một thời và những hình tượng nhân vật trung tâm trong tác phẩm: Những nhà nho sĩ trong bối cảnh suy tàn, tuy thất thế nhưng vẫn giữ được thiên lương và sự trong sáng của tâm hồn.
– Nhân vật Huấn Cao trong đoạn trích Chữ người tử tù (in trong tác phẩm Vang bóng một thời) là một số phận tiêu biểu trong số đó. Một con người mang tài hoa, khí phách và thiên lương cao đẹp.
II. Thân bài
Huấn Cao – nghệ sĩ tài hoa hơn người
– Huấn Cao là nghệ sĩ thư pháp: tài viết chữ hơn người
– Tài năng của ông đã được nhắc tới một cách kính nể thông qua cuộc nói chuyện giữa quản ngục và thầy thơ lại: Người khắp vùng tỉnh Sơn đều khen Huấn Cao có biệt tài viết chữ “rất nhanh và rất đẹp”
– Tài năng này được thể hiện thông qua thái độ tôn sùng, kính trọng của quản ngục: “Chữ ông Huấn Cao đẹp lắm, vuông lắm…có được chữ ông Huấn Cao mà treo là có một báu vật trên đời”
– Sự tài hoa được thể hiện rõ nét trong cảnh cho chữ: “một người tù cổ đeo gông, chân vướng xiềng đang dậm tô nét chữ”
=> Huấn Cao là một người nghệ sĩ có tài về nghệ thuật thư pháp và được người đời công nhận, kính nể.
Huấn Cao – con người có khí phách khẳng khái, hiên ngang, bất khuất
– Khí phách khẳng khái, hiên ngang được thể hiện qua cuộc nói chuyện của quản ngục:
+ “dọc ngang nào biết trên đầu có ai”
+ “ra tay tháo cũi sổ lồng như chơi”: coi nhà tù thực dân như chốn không người, có tài bẻ khóa vượt ngục
+ “văn võ kiêm toàn”
=> lí tưởng sống chính trực, cao đẹp, dám chống lại triều đình, lên án cái ác mà ông căm ghét, khinh bỉ.
– Là thủ lĩnh đứng đầu phong trào khởi nghĩa chống lại triều đình thối nát.
– Thản nhiên rũ rệp trên thang gông ngay khi đặt chân vào nhà ngục
=> Khí phách, tiết tháo điển hình của nhà Nho yêu nước
– Khí phách được thể hiện qua thái độ thán phục của cả viên quản ngục và thầy thơ lại
– Khí phách thể hiện qua thái độ của bọn lính: kiêng nể, dè chừng “tên này nguy hiểm và ngạo ngược nhất trong bọn”
– Khi được viên quản ngục của nhà tù biệt đài: “Thản nhiên nhận rượu thịt” giống như “việc vẫn làm trong cái hứng bình sinh”
=> Phong thái ung dung, tự do tự tại và xem cái chết “nhẹ tựa lông hồng”.
– Trả lời viên quản ngục bằng thái độ khinh miệt, cứng cỏi: “Ngươi hỏi ta muốn gì …vào đây”.
=> Không chịu khuất phục trước cường quyền.
=> Mang khí phách anh hùng hào kiệt.
Huấn Cao – con người mang thiên lương cao đẹp đáng trân trọng
– Tâm hồn cao đẹp, trong sáng: “Không vì vàng ngọc hay quyền thê mà ép mình viết câu đối bao giờ”
=> Trọng tình nghĩa, khinh lợi, xưa nay chỉ cho chữ những người tri kỷ.
– Khi chưa hiểu rõ tấm lòng của quản ngục: thản nhiên chỉ xem y là kẻ tiểu nhân
– Khi hiểu quản ngục có tấm lòng ”biệt nhỡn liên tài”: Huấn Cao liền nhận lời cho chữ
=> Chỉ cho chữ với những người biết trân trọng tài năng và yêu quý cái đẹp.
– Câu nói của Huấn Cao với viên quản ngục: “Thiếu chút nữa … trong thiên hạ”
=> Thể hiện tấm lòng trân trọng đối với người quản ngục có sở thích thanh cao, có nhân cách sống cao đẹp.
=> Huấn Cao vừa là một anh hùng vừa là một nghệ sĩ, một thiên lương trong sáng.
Sự hội tụ của tài hoa, khí phách và thiên lương đã làm nên cảnh cho chữ – “ một cảnh tượng xưa nay chưa từng có”
– Cảnh Huấn Cao đang “dậm tô nét chữ” trên “tấm lụa trắng còn nguyên vẹn lần hồ” dù trong hoàn cảnh “cổ đeo gông, chân vướng xiềng” ở nơi tù ngục ẩm thấp, u ám, bẩn tưởi và tối tăm
=> Cho thấy kết tinh của tài hoa, khí phách và thiên lương cao đẹp
– Hình ảnh mang tính biểu tượng cho chiến thắng của ánh sáng với bóng tối, của cái đẹp, cái cao cả với cái phàm tục, dơ bẩn
Nghệ thuật tác giả trong xây dựng nhân vật Huấn Cao
– Xây dựng và đặt nhân vật trong tình huống truyện độc đáo.
– Nghệ thuật tương phản đối lập mang tính biểu tượng cao.
– Sử dụng ngôn ngữ giàu chất tạo hình khi miêu tả nhân vật.
III. Kết bài
– Khái quát những nghệ thuật tiêu biểu được sử dụng để xây dựng thành công hình tượng nhân vật Huấn Cao
– Liên hệ, trình bày suy nghĩ của bản thân về nhân vật Huấn Cao: một tấm gương sáng về vẻ đẹp toàn vẹn của tài năng và nhân cách con người hôm nay hướng tới.
Số 5: Phân tích nhân cật Huấn Cao dàn ý
I. Mở bài
– Nguyễn Tuân là nhà văn hiện đại có phong cách nghệ thuật nổi bật là chất tài hoa tài tử. Ông vốn là người say mê cái đẹp, suốt đời đi tìm cái đẹp và cái thật.
– Tác phẩm chữ người tử tù là một thi phẩm ghi dấu tên tuổi, thể hiện sự thành công của ông. Truyện của ông có một thời điểm đi theo khuynh hướng viết về những con người tài danh trong quá khức mà nay chỉ còn “vang bóng”, họ đặt mình lên trên xã hội phàm tục bằng thái độ ngông nghênh, khinh bạc. Và nhân vật điển hình trong chữ người tử tù chính là Huấn Cao, một người có tâm hồn nghệ sĩ và mang một trang snh hùng tấn kiệt.
II. Thân bài
- Giới thiệu
– Chữ người tử tù là tác phẩm lấy bối cảnh thời phong kiến đã lùi xa. Huấn Cao được lấy từ hình tượng nguyên mẫu là nhân vật trong lịch sử Cao Bá Quát, ông bị nhà Nguyễn kết án tru di tam tộc vì tội mưu phản do tham gia khởi nghĩa.
– Truyện dựng nên một thế giới ngục tù tăm tối, trong đó thì kẻ bất lương hèn hạ lại làm chủ. Và trong bóng tối đó ánh sáng le lói của Huấn Cao, viên quản ngục, viên thơ hiện lên. Đây là những người yêu cái đẹp và trọng nghĩa khí. Họ gặp trong tình huống oái ăm rồi dần hiểu nhau trở thành tri kỷ. Và vẻ đẹp của nhân vật Huấn Cao cũng từ đó được nổi bật lên.
- Huấn Cao là một nghệ sĩ tài hoa
– Huấn Cao nổi tiếng có tài viết chữ đẹp vang lừng khắp thiên hạ, cả vùng Sơn Hưng Tuyên ai cũng biết.
– Viên quản ngục nhận xét chữ Huấn Cao “đẹp lắm, vuông lắm – chữ Huấn Cao là báu vật trên đời nên quản ngục mơ ước xin được chữ Huấn Cao từ thời còn cắp sách.”
– Huấn Cao cho rằng “Chữ nét vuông tươi tắn nó nói lên những cái hoài bão tung hoành của một đời con người”. Bởi vì hình tượng chữ Hán được viết ra một từ, cụm từ hoặc một câu được xem là một tác phẩm nghệ thuật. Điểm ở mặt hình thức thì nét chữ vừa mềm mại vừa cứng cỏi, bay bướm, sáng tạo mang dấu ấn riêng. Xét ở mặt nội dung thì bao giờ cũng hàm nghĩa sâu xa.
– Huấn Cao là người sáng tạo ra cái đẹp của nghệ thuật thư pháp, sáng tạo ra cái đẹp, cái quý, hiếm có nên có thể gọi ông là một nghệ sĩ lớn, tài hoa.
Nguyễn Tuân sử dụng biện pháp cường điệu để phi thường hóa tài năng của nhân vật, Huấn Cao vì thế hiện lên đầy nét lãng mạn, tài hoa
- Huấn Cao là một người anh hùng, khí phách hiên ngang
– Sự nghiệp cao cả, chính nghĩa của Huấn Cao là đứng về phía dân nghèo khổ, nổi dậy khởi nghĩa chống lại triều đình mục nát nhưng lại không thành. Khi bị khép vào tội phản nghịch và phải chịu án tử hình nhưng thái độ của ông vô cùng bình tĩnh, không sợ hãi hay hối tiếc. Sống mạnh mẽ, hoài bão lớn nhưng không bận tâm đến chuyện thành bại ở đời là dũng khí nên ông sẵn sàng hy sinh cho lẽ phải, sống hiên ngang và chết bình thản à Một tính cách anh hùng, phi thường
– Huấn Cao bước vào ngục một cách hiên ngang khi cổ mang gông, chân vướng xiềng. Trước những trò thị oai, hăm dọa của bọn lính ngục, Huấn Cao vẫn thản nhiên, lạnh lùng rỗ gông đánh thuỳnh một cái, cơn mưa rệp rơi lấm tấm xuống nền đá xanh nhạt.
– Trong tù được biệt đãi Huấn Cao thản nhiên, ung dung thưởng thức như thú bình sinh, chẳng một chút nghĩ ngợi, sợ hãi. Ông coi thường hiểm nguy, một người có bản lĩnh, khí phách.
– Huấn Cao tỏ ra vô lễ, không biết điều mà sỉ nhục viên quản ngục khi ông đến hỏi thăm, Huấn Cao mắng dù biết sẽ lãnh trận đòn thù, ông không vì quyền uy mà run sợ à Một người quân tử bất khuất trước tàn bạo với một bản lĩnh cứng cỏi, khảng khái, chí khí ngang tàng…
– Trong nhà giam, Huấn Cao anh dũng: “bần tiện bất năng di, phú quý bất năng dâm, uy vũ bất năng khuất” àNguyễn Tuân đặt nhân vật đặt nhân vật vào tình huống xung khắc để tự bộc lộ tính cách riêng.
⇒ Huấn Cao là một người văn võ song toàn.
- Huấn Cao có một tâm hồn trong sáng, cao thượng
– Huấn Cso là người đứng đầu đứng trên lẽ sống cao đẹp, đạp mọi sự bất công đem lại ấm no cho dân chúng, mang đến một xã hội tốt đẹp hơn àMột tâm hồn cao thượng, sống vì mọi người.
– Huấn Cao tâm sự về việc cho chữ: “Ta nhất sinh không vì vàng ngọc hay quyền thế mà ép mình viết câu đối bao giờ. Đời ta cũng mới viết có hai bộ tứ bình và một bức trung đường cho ba người bạn thân của ta thôi”. Ông cho chữ vì tình nghĩa chứ không mong đợi tiền bạc, uy quyền àCách cư xử cho thấy tính cách nghĩa kí, chính trực, trọng nghĩa khinh tài.
– Với viên quản ngục lúc đầu chưa hiểu rõ sự cao quý đó nên Huấn Cao khinh bỉ, sau đó ông hiểu ra cảm động nói: “Thiếu chút nữa ta đã phụ mất một tấm lòng trong thiên hạ”. Huấn Cao hiểu lòng quản ngục nên đã cho chử, lấy tấm lòng đối đáp tấm lòng nên họ trở thành tri âm, tri kỷ.
- Cảnh cho chữ
– Cảnh cho chữ xua tan đi tất cả những xấu xa tàn bạo mà trở thành nơi cái đẹp ngự trị, tung hoành: ánh đuốc sáng rực, chậu mực thơm phức, phiến lụa trắng tinh còn nguyên vẹn lần hồ. àCái đẹp lên ngôi đẩy lùi xấu xa, tăm tối.
– Huấn Cao không còn là tử tù mà hiện lên vóc dáng của người nghệ sĩ tự do với tư thế đàng hoàng biểu diễn nét tài hoa.
– Cho chữ xong, Huấn Cao đỡ quản ngục dậy khuyên ông nên bỏ nghề, sống lối sống khác trong sạch hơn
⇒ Dáng ngồi uy dũng, bàn tay điêu luyện toát lên vẻ đẹp tài hoa nghệ sĩ, lời khuyên bộc lộ lẽ sống đẹp. Ba vẻ đẹp: tài, tâm, dũng cùng tỏa sáng.
III. Kết bài
– Huấn Cao là một vẻ đẹp toàn bích, qua đó Nguyễn Tuân muốn ca ngợi nhân cách đẹp của người Việt.
– Nguyễn Tuân thể hiện tư tưởng: cái đẹp đi liền với cái dũng, mà nền tảng là cái tâm để cái đẹp mãi bất tử, thăng hoa.
Số 6: Dàn ý phân tích hình tượng nhân vật Huấn Cao
I. Mở bài
– Giới thiệu hình tượng nhân vật trung tâm trong Vang bóng một thời của tác giả tài hoa Nguyễn Tuân: Những nho sĩ cuối mùa tuy thất thế nhưng vẫn giữ thiên lương và sự trong sạch của tâm hồn
– Huấn Cao trong Chữ người tử tù (in trong VBMT) là một trong số đó. Hiện lên trong tác phẩm là một con người mang tài hoa, khí phách và thiên lương
II. Thân bài
- Huấn Cao- người nghệ sĩ tài ba
– Huấn Cao là nghệ sĩ trong nghệ thuật thư pháp.
– Tài năng của ông đã được nói tới một cách kính nể qua cuộc nói chuyện giữa Quản ngục và thơ lại:
+ Người khắp vùng tỉnh Sơn khen Huấn Cao là người có tài viết chữ “rất nhanh và rất đẹp”
– Tài năng ấy được thể hiện qua thái độ sùng kính của Quản ngục: “Chữ ông Huấn Cao đẹp lắm, vuông lắm…có được chữ ông Huấn Cao mà treo là có một báu vật trên đời
– Sự tài hoa thể hiện trong cảnh cho chữ: “một người tù cổ đeo gông, chân vướng xiềng đang dậm tô nét chữ”
⇒ Huấn Cao thực sự đã trở thành một người nghệ sĩ trong nghệ thuật thư pháp
- Huấn Cao – con người của khí phách hiên ngang, bất khuất
– Khí phách hiên ngang thể hiện trong cuộc nói chuyện của quản ngục:
+ “dọc ngang nào biết trên đầu có ai”
+ coi nhà tù thực dân như chốn không người, “ra tay tháo cũi xổ lồng như chơi”, có tài bẻ khóa vượt ngục
+ “văn võ kiêm toàn”
⇒ lí tưởng sống cao đẹp, dám chống lại triều đình mà ông căm ghét, khinh bỉ.
– Là thủ lĩnh của phong trào khởi nghĩa chống lại triều đình.
– Ngay khi đặt chân vào nhà ngục: Thản nhiên rũ rệp trên thang gông:
⇒ khí phách, tiết tháo của nhà Nho
– Khí phách thể hiện qua thái độ thán phụccủa quản ngục và thầy thơ lại
– Khí phách thể hiện qua thái độ của bọn lính: kiêng nể “tên này nguy hiểm và ngạo ngược nhất trong bọn”
– Khi được viên quản ngục biệt đãi: “Thản nhiên nhận rượu thịt” như “việc vẫn làm trong cái hứng bình sinh”
⇒ phong thái tự do, ung dung, xem nhẹ cái chết.
– Trả lời quản ngục bằng thái độ khinh miệt: “Ngươi hỏi ta muốn gì …vào đây”.
⇒ Không khuất phục trước cường quyền.
⇒ khí phách của một người anh hùng.
- Huấn Cao – người mang thiên lương đáng trọng
– Tâm hồn trong sáng, cao đẹp: “Không vì vàng ngọc hay quyền thê mà ép mình viết câu đối bao giờ” ⇒ trọng nghĩa, khinh lợi, chỉ cho chữ những người tri kỉ.
– Khi chưa biết tấm lòng của quản ngục: xem y là kẻ tiểu nhân
– Khi biết tấm lòng”biệt nhỡn liên tài” của quản ngục: Huấn Cao nhận lời cho chữ
⇒ Chỉ cho chữ những người biết trân trọng cái tài và quý cái đẹp.
– Câu nói của Huấn Cao với quản ngục: “Thiếu chút nữa … trong thiên hạ”
⇒ Sự trân trọng đối với những người có sở thích thanh cao, có nhân cách cao đẹp.
⇒ Huấn Cao là một anh hùng – nghệ sĩ, một thiên lương trong sáng.
- Sự thống nhất của tài hoa, khí phách, thiên lương làm nên cảnh cho chữ – “cảnh tượng xưa nay chưa từng có”
– Hình tượng Huấn Cao đang “dậm tô nét chữ” trên “tấm lụa trắng còn nguyên vẹn lần hồ” trong hoàn cảnh “cổ đeo gông, chân vướng xiềng” ở nơi tù ngục tối tăm ⇒ kết tinh cho tài hoa, khí phách, thiên lương
– thành biểu tượng cho sự chiến thắng của ánh sáng đối với bóng tối, của cái đẹp cái cao cả đối với cái phàm tục, dơ bẩn
- Nghệ thuật xây dựng nhân vật Huấn Cao
– Đặt nhân vật trong tình huống truyện độc đáo
– Nghệ thuật tương phản đối lập
– Ngôn ngữ miêu tả nhân vật giàu chất tạo hình.
III. Kết bài
– Khái quát những nét nghệ thuật tiêu biểu xây dựng thành công nhân vật Huấn Cao
– Liên hệ trình bày suy nghĩ bản thân về nhân vật: Huấn Cao là một tấm gương về vẻ đẹp toàn tài con người hôm nay hướng tới
Số 7: Dàn ý cảm nhận nhân vật Huấn Cao
I. Mở bài
Giới thiệu tác giả Nguyễn Tuân, nhân vật Huấn Cao, giới thiệu qua về nghệ thuật xây dựng và nêu ý nghĩa tư tưởng của viêc xây dựng hình tượng nhân vật này.
– Nguyễn Tuân là một trong những nhà văn tài năng và nổi tiếng bậc nhất trên văn đàn Việt Nam hiện đại, ông là một nhà nho luôn hướng về những giá trị truyền thống tốt đẹp và chuẩn mực có từ xa xưa
Chữ người từ từ là một trong những tác phẩm thể hiện rõ nét nhất tinh thần yêu chuộng cái đẹp của nhà văn, truyện ngắn rút từ tập “Vang bóng một thời” viết trước Cách mang (1940).
– Nhân vật Huấn Cao là nhân vật chính của câu chuyện, những giá trị tư tưởng và nghệ thuật đều được Nguyễn Tuân tập trung thể hiện trong hình tượng nhân vật này
II. Thân bài
* Huấn Cao là một con người có vẻ đẹp tài hoa, nghệ sĩ
– Huấn Cao có tài viết chữ đẹp. Chữ nho – môn nghệ thuật thư pháp – con chữ được dụng bút để thể hiện cái tâm, cái chí trong tâm hồn. Có rất nhiều người thích chơi chữ, người ta treo chữ đẹp ở nơi trang trọng trong nhà, coi đó như là một thú chơi tao nhã của những người yêu cái đẹp, cái tài, cái thẩm mỹ. Chữ của Huấn Cao rất đẹp, tài chữ “Tài viết chữ rất nhanh và đẹp” của ông nổi tiếng khắp cả tỉnh Sơn. Ngay cả viên quản ngục cũng biết đến cái tài đó “Chữ ông Huấn Cao đẹp lắm, vuông lắm (…). Có được chữ ông Huấn Cao mà treo là một báu vật trên đời” và đến khi gặp được Huấn Cao, viên quản ngục bộc lộ sở nguyện nồng nhiệt và sâu sắc là có một ngày kia treo ở nhà riêng mình một câu đối do tay ông Huấn Cao viết.
* Huấn Cao mang vẻ đẹp của bậc trượng phu với khí phách bất khuất, hiên ngang.
– Huấn Cao dám chống lại triều đình bất công để cứu lấy nhân dân thoát khỏi những áp bức, bất công vô lý.
– Chí lớn không thanh, bị tống giam vào ngục chờ xử tử nhưng khí chất của ông, tư thế nhìn đời của ông luôn bất khuất, hiên ngang, không chút run sợ trước cường quyền, vẫn ngạo nghễ đáp trả những lời lẽ dành cho mình.
– Vẫn mang trong mình tư thế đường hoàng đón nhận cái chết, ông không sọ chết, cũng không sợ cường quyền.
* Huấn Cao là người có thiên lương trong sáng, cao quý
– Ông không sợ chết và không chịu khuất phục cường quyền, ông gây ra chuyện tày đình cũng chỉ vì ông lo lắng, nghĩ suy vì vận mệnh nhân dân đất nước.
– Huấn cao có tài viết chữ, nhưng ông rất ý thức được bản thân mình, không phải ai ông cũng cho chữ. Ông không bao giờ ép mình cho chữ vì vàng ngọc, hay quyền thế. Ông chỉ trân trọng những ai biết yêu quý cái đẹp, cái tài… cho nên, suốt đời Huấn Cao chỉ mới viết hai bộ tứ bình và một bức trung đường cho ba người bạn thân. Ông tỏ thái độ khinh bạc ra mặt vì tưởng rằng quản ngục có âm mưu đen tối gì, khi thấy viên quan ấy biệt đãi mình. Rồi ông “cảm cái tấm lòng biệt nhỡn liên tài” của quản ngục và thơ lại, khi biết họ thành tâm xin chữ.
– Cảnh cho chữ trong nhà tù, được tác giả gọi là “một cảnh tượng xưa nay chưa từng có”. Cái thiên lương trong sáng, cái đẹp, cái tài của Huấn Cao càng được soi rọi sáng ngời vô cùng. Trong cái nhà tù ẩm thấp và hôi hám, ba con người, người ban phát cái đẹp, người nhận cái đẹp, ánh sáng ngon đuốc soi rọi tấm vải trắng, nghiêng mực thơm và những sự xúc động dâng trào đã khiến cho quang cảnh nơi ngục tù như được mở rộng ánh sáng của cái đẹp, của tình người, của tính nhân văn
* Nghệ thuật xây dựng hình tượng nhân vật Huấn Cao.
– Để làm nổi bật vẻ đẹp của Huấn Cao, Nguyễn Tuân đã đặt nhân vật vào trong một tình huống truyện độc đáo: cuộc gặp gỡ giữa Huấn Cao với quản ngục và thơ lại. Đó là cuộc gặp gỡ giữa tử tù với quan coi ngục, những con người khác xa nhau về hoàn cảnh, giai cấp nhưng đó lại là cuộc fawpj gơ định mệnh của những kẻ liên tài
– Miêu tả Huấn Cao để làm nổi bật cái tài, cái đẹp, cái tâm và khí phách ngang tàng của một bậc đại nho giữa thời buổi loạn lạc, cuộc đời khó tìm ra chân lý đích thực
– Nguyễn Tuân sử dụng sức mạnh bút pháp lãng mạn để miêu tả sự đối lập giữa ánh sáng và bóng tối, giữa cái đẹp, cái cao cả và phàm tục, dơ bẩn. Đặc biệt ở cảnh cho chữ.
– Ngôn ngữ miêu tả nhân vật Nguyễn Tuân giàu chất tạo hình. Ông sử dụng nhiều từ Hán – Việt, lời ăn tiếng nói mang khẩu khí của người xưa làm tăng thêm không khí, vẻ đẹp của một thời vang bóng đã xa xưa.
III. Kết bài
– Nhân vật Huấn Cao là hình tượng tiêu biểu của cái tài, cái tâm trước cái phàm tục, dơ bẩn, của cái khí phách ngang tàng đối với thói quen nô lệ. Đây là lý tưởng thẩm mĩ của nhà văn, là ý nghĩa tư tưởng của hình tượng.
– Hình tượng Huấn Cao được xây dựng trên cơ sở nguyên mẫu Cao Bá Quát, một nhà Nho có tài văn thơ, viết chữ đẹp nổi tiếng mộ thời và cũng là người từng tham gia lãnh đạo khởi nghĩa nông dân chống lại triều đình nhà Nguyễn. Xây dựng nhân vật Huấn Cao, Nguyễn Tuân bộc lộ tình cảm yêu nước và tinh thần dân tộc thầm kín nhưng sâu sắc vô cùng.
Số 8: Dàn ý phân tích Huấn Cao
I. Mở bài
– Giới thiệu chung về tác phẩm Chữ người tử tù và nhân vật Huấn Cao
II. Thân bài
- Vẻ đẹp của một nghệ sĩ tài hoa
– Huấn Cao là một nghệ sĩ khác thường, có tài viết chữ rất đẹp, một thú vui tao nhã nhưng ít ai làm được
– Tài viết chữ của ông được thể hiện qua các chi tiết đặc sắc và nổi bật, cho thấy một tài năng xuất chúng
– Nét chữ thể hiện tính cách của ông, khinh danh vọng tiền tài, có tấm lòng yêu nghệ thuật
- Khí phách hiên ngang của một anh hùng
– Ông là người tài năng, có chí khí anh hùng: dám chống lại triều đình bất công để cứu lấy nhân dân thoát khỏi những áp bức, bất công vô lý.
– Bị tống giam chờ xử tử nhưng không hề run sợ, lo lắng mà ngược lại, tỏ rõ khí phách của mình qua hành động “dỗ gông”
– Dù sắp chết nhưng vẫn sống oanh liệt, tư thế đường hoàng đón nhận cái chết, ung dung nhận rượu thịt mà viên quan coi ngục mang cho
– Ông không sợ chết, cũng không sợ cường quyền, vẫn ngạo nghễ đáp trả những lời lẽ dành cho mình.
- Một con người có thiên lương trong sáng, tâm hồn cao đẹp
– Không bao giờ vì vàng bạc hay quyền lực mà cho chữ
– Cảm kích trước tấm lòng biệt nhỡn liên tài của viên quan coi ngục và quyết định cho y chữ
– Một con người cân nhắc, xem thường cái xấu xa, sai biết sửa
– Không chấp nhận sự thiếu rạch ròi, sự lẫn lộn giữa cái tốt và cái xấu, giữa cái ác với cái thiện: thể hiện rõ qua lời khuyên của Huấn Cao đối với viên quản ngục.
III. Kết bài
– Nêu cảm nhận của em về hình tượng Huấn Cao: một con người tài hoa, có khí phách hiên ngang và cái tâm trong sáng
– Nhân vật Huấn Cao là hình tượng tiêu biểu của cái tài, cái tâm trước cái phàm tục, dơ bẩn, của cái khí phách ngang tàng đối với thói quen nô lệ, bộc lộ tình cảm yêu nước và tinh thần dân tộc thầm kín nhưng sâu sắc vô cùng.
Số 9: Dàn ý phân tích nhân vật Huấn Cao
I. Mở bài
Tác giả: Nguyễn Tuân là một trí thức dân tộc tài hoa, uyên bác, có năng lực ở nhiều lĩnh vực nghệ thuật. Ông đặc biệt có lòng say mê tha thiết với Tiếng Việt và đề cao, chú tâm gìn giữ nhân cách người nghệ sĩ.
Tác phẩm: Chữ người tử tù được xuất bản lần đầu năm 1940, in trong tập Vang bóng một thời.
II. Thân bài
a) Huấn Cao là người nghệ sĩ tài năng
* Tài năng viết chữ
– Tài năng của Huấn Cao được tác giả thể hiện qua nhiều hình thức:
+ Gián tiếp: “Hay là cái người mà tỉnh Sơn La vẫn khen cái tài viết chữ rất nhanh và đẹp đó không?”
+ Trực tiếp: “Người khắp vùng Sơn La khen người tử tù có tài viết chữ rất nhanh, rất đẹp. Có được chữ ông Huấn mà treo là có một báu vật trên đời, chữ ông Huấn đẹp lắm, vuông lắm.”
– Nét độc đáo trong tài năng của Huấn Cao là nghệ thuật viết chữ, chữ viết của ông in đậm dấu ấn, thể hiện nhân cách của người viết: những nét chữ vuông vắn nói lên những cái hoài bão, ước muốn tung hoành của cả một đời người. Tính cách người anh hùng, phẩm chất đạo đức tốt đẹp, đáng trân trọng của Huấn Cao còn được thể hiện qua nét chữ ấy.
– Ngục quan đã bất chấp mọi hiểm nguy kể cả tính mạng của mình để giúp đỡ người tù nhân được cho là nguy hiểm này. -> Lòng quyết tâm của viên cai ngục thể hiện giá trị cao đẹp của con chữ Huấn Cao, nét chữ ấy đẹp đến nỗi làm người ta sẵn sàng hi sinh danh dự thậm chí cả mạng sống của mình.
=> Nguyễn Tuân khắc họa Huấn Cao – một con người đầy tài năng trong nghệ thuật khắc họa chữ viết bằng cách dùng bút pháp lí tưởng hóa một cách tinh tế.
* Tài bẻ khóa, vượt ngục
– Trong khi giới thiệu nhân vật Huấn Cao, tác giả không phải ngẫu nhiên để cho người thơ lại trầm trồ về khả năng bẻ khóa, tài vượt ngục của Huấn Cao. -> Đây chính là cách thể hiện độc đáo của nhà văn: Huấn Cao không chỉ là một người nghệ sĩ với phẩm chất cao quý mà còn là vị anh hùng với những tài năng đặc biệt.
=> Qua những câu văn khắc họa tài năng của của Huấn Cao, tác giả thể hiện thái độ ngưỡng mộ, trân trọng phẩm chất, tài năng của con người.
b) Huấn Cao là người anh hùng có khí phách hiên ngang, lý tưởng sống cao cả
– Huấn Cao là người có lí tưởng sống cao cả, dám hy sinh cả hạnh phúc riêng vì sự nghiệp, ông đã từng đứng đầu cuộc khởi nghĩa chống triều đình.
– Huấn Cao khiến mọi người không khỏi lo lắng ngay cả khi bị bắt giữ trong ngục: Thầy liệu cái buồng giam đó có cầm giữ nói một tên tù nguy hiểm không? -> Huấn Cao đang phải đối mặt với cái chết nhưng ông ấy chưa bao giờ tỏ ra sợ hãi cái chết. Huấn Cao vẫn giữ nguyên một tư thế hiên ngang, phong thái đĩnh đạc, nét ngông của con người có bản lĩnh và khí phách ngay từ khi bị bắt tới khi bị giam trong ngục u tối chờ ngày xét xử.
– Huấn Cao vẫn giữ nguyên khí phách của mình, pháp trường không thể làm ông run sợ. -> Ông nhận thức được vị trí của mình trong xã hội. Khi nghe tin xử trảm: ông vẫn rất thản nhiên, không sợ hãi.
– Ông vẫn giữ tư thế oai phong khi mắng viên quản ngục: “Ngươi hỏi ta muốn gì? Ta chỉ muốn có một điều. Là nhà người đừng đặt chân vào đây.” Phong thái ung dung, thản nhiên như sẵn sàng chấp nhận mọi điều sắp xảy đến chứng tỏ ông chỉ xem nhà tù như một nơi dừng chân trong chuyến hành trình của mình.
c) Huấn Cao là người anh hùng với phẩm chất và thiên lương trong sáng
– Huấn Cao không dễ dàng cho chữ đối với những người không phải là tri kỉ. Cả đời ông mới viết tặng một bức trung đường và hai bộ tứ bình cho những người bạn tri kỉ. Lẽ sống của ông là “nhất sinh không vì vàng ngọc hay quyền thế mà ép mình viết câu đối bao giờ” -> Huấn Cao chỉ tặng nét chữ quý giá của mình cho những người biết trân trọng cái tài và yêu mến cái đẹp.
– Ông đã từng tỏ ra khinh miệt người quản ngục để chứng tỏ khí phách không sợ quyền uy của mình: “Ta chỉ muốn có một điều. Là nhà ngươi đừng đặt chân vào đây”. Tuy nhiên, ông đã thay đổi thái độ khi nhận ra tấm lòng của viên cai ngục: “Thiếu chút nữa, ta đã phụ mất một tấm lòng trong thiên hạ.” -> Con người không cúi đầu trước cái chết nay lại sợ phụ tấm lòng của người khác. Trước tấm lòng cao quý của viên quản ngục, ông đã để lại những nét chữ cuối cùng của mình với đầy sự trân trọng.
– Đối mặt với án tử, biết rằng sau buổi sáng ngày hôm sau mình không còn sống nữa nhưng Huấn Cao đã thực sự rung động, đắm chìm trong cái tinh thần: “Thoi mực, thầy mua ở đâu mà tốt và thơm quá. Thầy có thấy mùi thơm ở chậu mực bốc lên không?” Là những lời nói vốn chỉ dành cho bạn bè tri kỉ của ông dành cho viên quản ngục.-> Vẻ đẹp phẩm chất của Huấn Cao còn được diễn tả ở sự tinh tế với cái đẹp mặc bao khắc nghiệt của cuộc đời.
=> Huấn Cao là con người với cái tâm thánh thiện, trong sáng. Huấn Cao không chỉ cho chữ viên quản ngục mà còn khuyên nhủ người quản ngục với lời lẽ đầy sự chân thành xuất phát từ tấm lòng cao quý, thánh thiện. Chính tấm lòng ấy đã đem đến cho Huấn Cao vẻ đẹp trọn vẹn, hoàn mỹ. Nguyễn Tuân thể hiện quan niệm tiến bộ qua nhân vật này: cái tâm và cái tài, cái đẹp đi đôi với cái thiện.
d) Tổng kết nội dung và nghệ thuật
- Nội dung: Tài năng nghệ thuật của Nguyễn Tuân được thể hiện qua những phẩm chất cao đẹp của nhân vật Huấn Cao, nhân vật này cũng chính là một hình mẫu của con người với cái tài, cái đẹp tỏa sáng giữa cái phàm tục, đời thường.
- Nghệ thuật: Nguyễn Tuân xây dựng nhân vật là một nghệ sĩ tài hoa đồng thời là một anh hùng bằng bút pháp và cảm hứng lãng mạn. Ông để nhân vật của mình bộc lộ những tính cách, phẩm chất cao đẹp, đáng quý bằng cách đặt nhân vật vào một tình huống hết sức đặc biệt.
III. Kết bài
Tổng kết và nêu cảm nhận:
- Qua những trang văn của Nguyễn Tuân ta nhận ra được phẩm chất và vẻ đẹp cao quý, đáng trân trọng của hình tượng nhân vật Huấn Cao.
- Nhận thức về cái thiện, cái đẹp: cái đẹp hoàn toàn có thể nảy sinh từ những nơi tăm tối như chốn ngục tù nếu con người luôn hướng về cái thiện, nỗ lực vượt lên trên mọi sự xấu xa, tội lỗi.
Số 10: Dàn ý hình tượng nhân vật Huấn Cao
I. Mở bài
Dẫn dắt và giới thiệu về tác giả
Nguyễn Tuân là một nhà văn lớn, một người nghệ sĩ suốt đời say mê đi tìm cái đẹp. Với kiến thức uyên bác và phong cách hành văn độc đáo, Nguyễn Tuân đã đưa hai thể loại truyện ngắn và tuỳ bút của văn học Việt Nam lên một tầm cao mới.
Giới thiệu về tác phẩm và nhân vật Huấn Cao
Tác phẩm “Chữ người tử tù” là một trong những tác phẩm tiêu biểu nhất của Nguyễn Tuân và được xem là tác phẩm thành công nhất của tập “Vang bóng một thời”. Thông qua thái độ của nhân vật Huấn Cao đối với viên quản ngục trong “Chữ người tử tù”, có thể thấy rằng đó là một con người hội tụ đủ tài hoa, khí phách và thiên lương.
II. Thân bài
Thái độ khi vào ngục
– Huấn Cao xuất hiện với thân phận một người tử tù nhưng đối với viên quản ngục đây lại là hiện thân của tài hoa.
– Huấn Cao được quản ngục đón bằng ánh nhìn hiền hậu, ngưỡng mộ. Với viên quản ngục, có được chữ Huấn Cao để treo trong nhà giống như có được một vật báu ở trên trời.
=> Danh tiếng và tài hoa viết chữ của Huấn Cao đã tỏa ra ánh hào quang nơi địa lao ngục tù tối tăm. Thái độ của viên quản ngục với Huấn Cao đã cho thấy sự trân trọng, ngưỡng mộ trước người tài. Đồng thời ngầm bày tỏ tình cảm ngưỡng mộ, yêu mến của Nguyễn Tuân và thái độ trân trọng của nhà văn với những con người tài năng và văn hóa truyền thống dân tộc.
Thái độ ở trong ngục
* Khi chưa hiểu về quản ngục thì tỏ ra khinh bạc đếm điều không cần giấu giếm
– Huấn Cao thản nhiên nhận sự biệt đài của quản ngục và coi đó là một việc vẫn làm trong cái hứng sinh bình: Ở lẽ thường, nếu rơi vào hoàn cảnh của Huấn Cao – một tử tù đang chờ ngày bị đưa lên đoạn đầu đài thì hẳn sẽ phải lo lắng, run sợ mới phải. Ấy thế mà ở đây, khi nhận được rượu thịt, Huấn Cao điềm nhiên ung dung thưởng thức và “coi đó như một việc làm trong cái hứng sinh bình” của mình.
– Huấn Cao đáp lại lời viên quản ngục bằng những lời lẽ khinh bỉ và ngạo mạn ”ngươi hỏi ta muốn gì, ta chỉ muốn một điều là nhà ngươi đừng đặt chân vào đây” vì cho rằng quản ngục cũng chỉ là một kẻ tiểu nhân, sẵn sàng dùng tất cả các mánh khoé trong nhà lao để tra tấn, hành hạ khi ông tỏ ý bất phục.
=> Thái độ của Huấn Cao với quản ngục là thái độ của một vị trượng phu hiên ngang trước kẻ tiểu nhân. Bởi lẽ trong mắt Huấn Cao, quản ngục chính là hình ảnh đài diện của cái xấu, cái ác, của cường quyền, bạo lực.
– Trước sự khinh bỉ của Huấn Cao, ngục quan vẫn giữ thái độ nhẫn nhục lui ra với câu nói “xin lĩnh ý” càng làm nổi bật lên hình ảnh người tử tù kĩ vĩ, uy nghi.
=> Huấn Cao hiện lên trong tác phẩm với tư thế của một trang anh hùng hào kiệt, khí phách hiên ngang, oai hùng, lẫm liệt.
* Khi hiểu về quản ngục, biết về cái sở thích cao quý của quản ngục thì thái độ Huấn Cao đã thay đổi hoàn toàn.
– Huấn Cao biết mình hiểu lầm tấm lòng của quản ngục nên đã nhận lỗi ngay, biết nhận lỗi là biểu hiện của người có lòng tự trọng: “Nào ta có biết đâu, một người như thầy quản đây lại có sở thích cao quý vậy. Thiếu chút nữa ta đã mất đi một tấm lòng thiên hạ”.
– Không chỉ nhận lỗi bằng lời nói mà Huấn Cao còn sửa lỗi qua hành động: viết chữ tặng quản ngục. Đêm hôm đó, ông đã dành cả thời khắc cuối cùng của đời mình và dồn hết tâm huyết để viết bức thư pháp dành tặng viên quản ngục.
=> Huấn cao là một con người có thiên lương tự tỏa sáng.
Thái độ khi cho chữ
– Khi cho chữ quản ngục, Huấn Cao đồng thời
đã khuyên răn quản ngục: “Ở đây lẫn lộn. Ta khuyên thầy quản nên thay chốn ở đi. Chỗ này không phải là nơi để treo một bức lụa trắng với nét chữ vuông tươi tắn nó nói lên những cái hoài bão tung hoành của một đời con người”
=> Qua đó thấy được Huấn Cao mong muốn quản ngục hãy từ bỏ chốn quan trường để tránh xa cái nơi mà con người ta chỉ sống “bằng lừa lọc, bằng tàn nhẫn”, từ bỏ chốn nhơ nhuốc, tăm tối để về chốn thanh cao, để giữ cho lành vững thiên lương.
=> Huấn Cao hy vọng quản ngục có thể giữ gìn được bản tính lương thiện của mình, để có thể thưởng thức trọn vẹn cái đẹp, thưởng thức thú chơi chữ đẹp.
– Hành động và lời nói của của quản ngục khi nghe lời khuyên từ Huấn Cao: ” Ngục quản cảm động, vái người tù một vái, chắp tay nói một câu mà dòng nước mắt rỉ vào kẽ miệng làm cho nghẹn ngào: “Kẻ mê muội này xin bái lĩnh”
=> Quản ngục đã được cảm hoá qua lời khuyên ấy, đã bái lính di huấn tinh thần của Huấn Cao và được khai sáng thiên lương.
– Hành động cho chữ mang ý nghĩa:
- Đền đáp của một tấm lòng với một tấm lòng
- Hành động của người tri kỷ dành cho kẻ tri âm
- Đón bắt, nâng đỡ ánh sáng của thiên lương
=> Nhân vật Huấn Cao dưới ngòi bút của Nguyễn Tuân được khắc họa bằng cái nhìn lãng mạn, bút pháp mang đậm tính chất lý tưởng hóa nên mang vẻ đẹp toàn thiện, toàn mỹ.
=> Qua hình tượng nhân vật, tác giả đã khéo léo gửi gắm quan niệm nghệ thuật thẩm mĩ: cái đẹp luôn luôn song hành cùng cái thiện và cái tài luôn sóng đôi cùng với cái tâm.
III. Kết bài
Khẳng định lại vấn đề.
Thông qua thái độ của nhân vật Huấn Cao với quản ngục, tác giả Nguyễn Tuân đã bộc lộ quan niệm của ông về cái đẹp. Với nhà văn, người nghệ sĩ chân chính là người suốt đời đi tìm cái đẹp, mà cái đẹp phải gắn liền với cái tài, và cái tài thì ắt phải đi đôi với cái thiện. Đồng thời, từ hình tượng Huấn Cao, Nguyễn Tuân cũng thể hiện rõ phong cách nghệ thuật độc đáo của mình là khi tiếp cận, tìm hiểu về con người, ông thường nhìn nhận đánh và giá đối tượng trên phương diện tài hoa nghệ sĩ.
Tổng kết
Trên đây là tổng hợp đầy đủ Top 10 mẫu dàn ý phân tích nhân vật Huấn Cao chi tiết nhất đến các bạn học sinh chuẩn bị cho các kì thi. Top 10 Tìm Kiếm hy vọng đã mang đến bài viết bổ ích, giúp cũng cố kiến thức cho các bạn học sinh lớp 11.
